Bademcik ve Geniz Eti Ameliyatı

Bademcik ve Geniz Eti Nedir? Görevleri Nelerdir ?

Bademcik (tonsil) ve geniz eti (adenoid), dil kökü bademciği ile birlikte boğazdaki mikroplarla savaş sisteminin yani lenf dokularının oluşturduğu Waldeyer halkasının parçalarıdır.

Bademcikler bağışıklık sisteminin elemanları olan B-lenfositlerinin üretiminde rol oynarlar. Bademcik ve geniz eti dokusu gebeliğin ilk aylarında oluşmasına rağmen 6–9 aylık bebeklikten itibaren enfeksiyonların ve alerjinin etkisiyle büyümeye başlar. 3–5 yaşlarında maksimum büyüklüğe ulaşır. Bademcikler bu yaşlara kadar mikroplara karşı bağışıklık sisteminde yoğun görev alır. Yaş ilerledikçe görevi azalır. Ergenlik döneminde geniz eti tümüyle kaybolur, bademcik ise küçülür ve aktivasyonunu kaybeder. Sonuç olarak bademcikler özellikle hayatın ilk birkaç yılında önemlidir.

Bademcik ve Geniz Eti Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?

Bademcik ve geniz eti sık hastalığa sebep olması ve iltihap kaynağı haline gelmesi yanında iltihap olmasa bile aşırı büyük olmasıyla da rahatsızlıklara yol açabilir.

İltihap varlığında ateş, boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, baş ağrısı, terleme, halsizlik ve eklem ağrısı olabilir. Bademciklerin üzeri gri beyaz iltihaplı materyalle kaplanabilir. Daha önce sık tekrarlamamış, kronikleşmemiş bademcik iltihabında tedavi kolaydır. Ancak kronikleşmiş iltihaplarda tedavi daha zordur ve risk daha fazladır. Bademcik çevresinde apseleşme, boyna yayılma ve mikropların kana karışması olabilir. Ayrıca A grubu beta hemolitik streptokoklarla olan iltihaplar sonucu kalp, eklem ve böbreklerde romatizmal hastalıklar görülebilir.

Enfeksiyon olmadan da bademcik ve geniz eti dokularında büyüme olabilir. Büyüklüğe bağlı olarak solunum yollarında oluşan tıkanıklık solunumu olumsuz yönde etkiler, uyku kalitesinde bozulma ense ve boyunda terleme ve uykuda nefes durmasına yol açabilir. İştah ve gelişim etkilenebilir. Ayrıca östaki borusunu tıkayarak orta kulak havalanmasının bozulmasına, orta kulakta sıvı birikimine ve işitme azlığına sebep olabilir.

Çok Sık Tekrarlayan Enfeksiyonlarda Ne Yapılmalıdır?

Bu durumda enfeksiyona zemin hazırlayan faktörler saptanmalıdır.

Kış aylarında okul, yuva ve toplu çalışma yerleri enfeksiyonların sık geçirilmesine yol açabilir.

Alerjik hastalıkların varlığı enfeksiyon sıklığını artırmaktadır.

Bağışıklık sisteminin zayıf olması da enfeksiyonları artıran bir başka nedendir. Bu durumda bağışıklık sistemini güçlendirici doğal ilaç tedavileri denenebilir.

Bu çözümlerin yetersiz kaldığı durumlarda operasyon önerilir.

Bademciklerin bir operasyonla alınmasının ilk kez M.Ö. 3000 yıllarında uygulandığı bilinmektedir. 20. yüzyıl başlarından itibaren üst solunum yolu hastalıklarının tedavisi amacıyla bademciklerin alınması yaygınlaşmaya başlamıştır. Antibiyotiklerin gelişmesi hastalıkta ve dolayısıyla ameliyatlarda da bir miktar azalmaya neden olmuştur. Buna rağmen günümüzde tüm dünyada en sık yapılan cerrahi işlemlerdendir.

Ameliyat kararı dikkatli sorgulama, muayene ve tetkik sonucunda verilmektedir Sık enfeksiyon nedeniyle okula gidememe, ciddi komplikasyon riski varlığında, bademcik ve geniz eti büyümelerine bağlı solunum problemleri ve uykuda nefes durmasınaneden olduğunda, kulak problemleri ve işitme azlığı yaşandığında mutlaka ameliyat gereklidir.

Kronikleşmiş ve tıbbi tedaviye yanıt vermeyen bademcik ve geniz eti sorunlarında bazen çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları ve aileler tereddütte olsalar da aşağıdaki nedenlerden bir ya da birkaçının bulunmasıdurumunda ameliyat gerekebilir.

• Yılda 4-5 kez antibiyotik kullanımını gerektiren, yatağa düşürecek derecede tekrarlayan bademcik iltihabı olması

• Yüksek ateşe bağlı havaleye neden olan bademcik iltihabı,

• Bademcik etrafında apse oluşumu

• Solunumu ve yutmayı engelleyen büyüklükte bademcik ve geniz eti

• Bademcik ve geniz etinde büyümeye bağlı uykuda nefes durması ve horlama varlığı

• Bademciklerde tümör şüphesi

• Büyük geniz etinin östaki tüpünü tıkaması veya orta kulağa bakteri geçişini arttırması nedeniyle orta kulakta sıvı birikimi veya tekrarlayan orta kulak iltihabına yol açması

•Büyük geniz eti nedeniyle ilaç tedavisine yanıt vermeyen tekrarlayan sinüzit gelişimi

• Çene ve diş yapısını bozan bademcik ve geniz eti büyümeleri

Bademcik ve Geniz Eti Ameliyatı Hangi Yaşta Yapılır, Yaşlılara Yapılabilir Mi?

Geniz eti ve bademcik ameliyatı çoğunlukla çocukluk çağında yapılan bir işlemdir. Bademcik ameliyatı için 4, geniz eti içinse 2,5- 3 yaş ve üzeri tercih edilse de çok sık tekrarlayan enfeksiyonlar da ve uykuda nefes durması durumunda daha küçük yaşlarda da ameliyat yapılabilir. Yaşam kalitesini bozan ve yaşamı tehdit eden ileri horlama, uyku apnesi ve tümör varlığında çok ileri yaşlarda bile bademcik ameliyatı güvenle yapılabilir.

Bademcik ve Geniz Eti Operasyonu Riskli Midir?

Uygun ameliyathane, uygun teknoloji ve anestezi imkânları ile risk oldukça düşüktür. Bu ameliyat, hastalarımızın birçoğunun çocuk yaşta olması ve çocuklarımızın da bizim için ne denli önemli olduğunun bilincinde olan Op. Dr. SARI nın en çok önem verdiği ameliyatların başında gelmektedir.

Operasyon sırasında ve sonrasında olabilecek kanama; Laser, Termal Welding ve RadyofrekansAblasyon gibi yeni tekniklerin kullanımı ile iyice azalmıştır.

Bağışıklık sisteminin operasyondan sonra bozulacağı yönündeki düşünceler, yapılan birçok çalışma sonucunda geçerliliğini yitirmiştir. Lenfositlerin bazı tiplerinin sayısında oluşabilen azalmanın klinik olarak soruna yol açmadığı, 6 ay içinde normal değerlerine geldiği belirlenmiştir. Bademciklerin alınmasından sonra üst solunum yolundaki iltihapların akciğerlere daha kolay ineceği ve sık farenjit olunacağı yolunda bilimsel kanıt yoktur ve günümüzde geçerliliğini yitiren bir düşünce olmaktan ileriye gitmemektedir.